Kielien kehittämistyö

Viime vuosina karjalan kielen ašema Šuomešša on vahvistun vähemmistökieliašetukšen ta karjalankielisien oman aktiivisuuvven takie: on julkaistu äijän karjalankielistä kirjallisuutta (eniten livvinkarjalalla), kieltä on opaššettu pienillä lapšilla kielipešäššä ta julkaissah livvinkarjalalla Karjal Žurnualu -verkkolehtie. Itä-Šuomen yliopistošša Joensuušša on vuuvvešta 2009 lähtien ollun karjalan kielen professuuri ta vuuvvešta 2011 lähtien karjalan on voinun merkitä muamonkielekšeh väještörekisterikeškukšen tietoloih. Karjalan Kielen Seura ta Pohjois-Karjalan Maakuntaliitto käynnissyttih vuotena 2012 projektin karjalaisien kotišeutualovehešta.

Karjalan kieli Šuomešša on ollun mukana kielivähemmistönä olevie šuomelais-ugrilaisie kielie koškovašša ELDIA-nimiseššä Euroopan Unionin rahottamašša monitietehiseššä tutkimušprojektissa, kumpani toteutettih vuosina 2010–2013. Karjalan kielen ošalta loppuraportti valmistu vuotena 2013 šuomekši, vienakši, varšinaiskarjalakši ta livviksi, ta šiinä šanotah mm., jotta ”šen tavoittehena oli ymmärtyä, arvioija uuvveštah ta eistyä yksilön ta yhteiskunnan monikielisyyttä.” Tutkimuš näytti šen, min Šuomen karjalankieliset on tiijettyki, jotta karjalan kieli on ”hälyyttäväšti uhanalani” ta ”pitäy ruttoh ruveta tehokkahih toimenpitehih”. Kuitenki ”tuloš pal’l’aštau, jotta vaikka huomattava oša šuomenkarjalaisista on jo šiirtyn šuomen kieleh, kehityš on vielä mahollista piettyä ta karjalan kielen elävyttämini Šuomešša on täyšin mahollista.” Lisätietuo projektin šivulla: www.eldia-project.org